Năm 2010, khi bắt tay vào xây dựng NTM, bình quân mỗi xã trong tỉnh mới chỉ có 6,6 tiêu chí đạt chuẩn. Hiệu quả sản xuất nông nghiệp khu vực nông thôn còn thấp, cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển; đời sống vật chất, tinh thần của người dân tuy được cải thiện song vẫn còn nhiều khó khăn.

Năm 2011, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 03/2011/NQ-HĐND về việc xây dựng NTM tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011-2020. Đến nay, đã có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 4/9 huyện, thành phố đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Diện mạo NTM của tỉnh ngày càng khởi sắc, cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư phát triển, đời sống vật chất, tinh thần của người dân từng bước được nâng lên.

Theo ông Đỗ Hải Triều, Phó Chánh Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh: Trong tổng thể quá trình xây dựng NTM tại các địa phương, một số tiêu chí được đánh giá khó đạt như giao thông, môi trường, thu nhập...

Từ thực tế đó, HĐND tỉnh đã ban hành các nghị quyết về chính sách hỗ trợ, huy động mọi nguồn lực, giúp các địa phương hoàn thành mục tiêu.

Trong xây dựng giao thông nông thôn, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 25/2016/NQ-HĐND về cơ chế hỗ trợ phát triển giao thông nông thôn giai đoạn 2017-2020, theo đó, các xã được hỗ trợ 40% - 60% kinh phí thực hiện (mức hỗ trợ phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên).

Đến nay, 99% đường trục xã, đường từ trung tâm xã đến đường huyện, 86% đường trục thôn, 85% đường ngõ xóm, 78% đường giao thông nội đồng trên địa bàn tỉnh đã được cứng hóa.

Về môi trường, chất thải sinh hoạt, chăn nuôi trong nhiều năm vẫn là bài toán khó đối với các xã NTM, Nghị quyết số 38/2019/NQ-HĐND của HĐND tỉnh về việc hỗ trợ xây dựng, sửa chữa, cải tạo cống, rãnh thoát nước, nạo vét các thủy vực tiếp nhận nước thải, khắc phục ô nhiễm môi trường khu dân cư đã góp phần giải quyết vấn đề này.

Với chính sách hỗ trợ 100% kinh phí vật liệu xây dựng rãnh thoát nước, Nghị quyết đã trở thành “cú huých” lớn, nâng cao ý thức của người dân về bảo vệ môi trường, tạo động lực huy động nguồn lực xã hội hóa xây dựng công trình.

Đến hết năm 2020, tỉnh đã xây dựng, cải tạo được hơn 600km cống rãnh thoát nước với tổng kinh phí hơn 1.000 tỷ đồng; trong đó, ngân sách tỉnh hỗ trợ 500 tỷ đồng, người dân đóng góp và huy động từ các nguồn vốn khác là 600 tỷ đồng.

Nâng cao thu nhập, đời sống của người dân khu vực nông thôn, các quyết sách hỗ trợ, phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn của HĐND tỉnh lần lượt ra đời như: Nghị quyết số 201/2015 về cơ chế, chính sách thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2016-2020; Nghị quyết số 87/2019 về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn giai đoạn 2020-2025; Nghị quyết số 20/2020 về chính sách hỗ trợ cơ cấu lại ngành nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho nông dân giai đoạn 2021-2025...

Nếu năm 2010, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của tỉnh chỉ đạt dưới 30 triệu đồng/người/năm, thì đến năm 2020 đã tăng lên hơn 50 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn ở mức dưới 1%, an sinh xã hội được bảo đảm.

Trên thực tế, xây dựng NTM là một chủ trương lớn, cần sự tham gia, chỉ đạo quyết liệt của cả hệ thống chính trị, trên cơ sở có sự đồng thuận, góp sức của người dân.

HĐND các cấp có vai trò đặc biệt quan trọng, vừa trực tiếp tham gia chương trình, quyết định các cơ chế, chính sách dựa trên tâm tư, nguyện vọng của người dân, cũng là tổ chức kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện.

Các nghị quyết về cơ chế, chính sách của HĐND tỉnh thời gian qua được ban hành kịp thời, bảo đảm phù hợp, sát thực tế, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương cân đối và huy động nguồn lực cho triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu.

Duy trì, nâng cao chất lượng NTM tại các địa phương, hướng tới xây dựng NTM nâng cao, thôn dân cư kiểu mẫu, thời gian tới, HĐND tỉnh chỉ đạo HĐND các cấp tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân, từ đó tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách xây dựng NTM phù hợp, đạt hiệu quả cao.

Phấn đấu đến hết năm 2021, toàn tỉnh có thêm 5- 7 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, thôn dân cư kiểu mẫu.

Hoàng Sơn