Theo đó, Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Chương trình hành động số 129 ngày 9-8-2013 về thực hiện việc giải quyết khiếu nại tố cáo; “Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giải quyết khiếu nại tố cáo trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011-2015”; Đề án số 26 ngày 15-11-2011 về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra của toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị”; Kế hoạch 105 ngày 29-7-2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo...
UBND tỉnh cũng thành lập, củng cố và kiện toàn ban tiếp công dân từ tỉnh đến huyện, thành phố và tổ tiếp công dân xã, phường, thị trấn; ban hành các văn bản và nội quy, quy chế tổ chức tiếp công dân, các quy định về trách nhiệm của cán bộ tiếp công dân, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo. Từ năm 2012 đến năm 2016, toàn tỉnh đã tiếp đón, giải thích, hướng dẫn cho gần 14.150 lượt công dân đến khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị và đề nghị; tiếp nhận và xử lý 10.718 đơn thư, trong đó, có 2.904 đơn khiếu nại, 590 đơn tố cáo, còn lại 7.224 đơn kiến nghị, đề nghị, phản ánh, đơn nặc danh. Trong số 798/840 vụ khiếu nại thuộc thẩm quyền các cấp đã giải quyết xong, chỉ có 19 vụ khiếu nại đúng, 140 vụ khiếu nại có đúng, có sai, còn lại phần lớn là khiếu nại sai (639 vụ). Tổng số đơn tố cáo các cấp, các ngành đã giải quyết là 179/198 vụ (90,4%), trong đó, tố cáo đúng chỉ có 8/179 vụ (4,4%), tố cáo sai 157/179 vụ (87,8%), tố cáo đúng một phần 14/179 vụ (7,8%). Thông qua công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã kiến nghị thu hồi cho nhà nước 632 triệu đồng, 327m2 đất; trả lại cho công dân 448 triệu đồng và hơn 900m2 đất.
Riêng năm 2016, toàn tỉnh đã tiếp 5.128 lượt với 6.764 người đến kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo. Trong đó, tiếp công dân thường xuyên là 3.373 lượt, 221 đoàn đông người với 1.881 người; tiếp định kỳ, đột xuất của lãnh đạo là 1.755 lượt với 2.301 người, 51 đoàn đông người với 374 người. Nội dung vụ việc phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân chủ yếu tranh chấp về đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng, các lĩnh vực hành chính, tư pháp, chính sách... Tỉnh cũng đã tiếp nhận 4.073 đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị, trong đó, có 3.911 đơn thư đủ điều kiện xử lý, số đơn thư thuộc thẩm quyền xử lý 261 đơn; đã giải quyết 171 đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền; 53 đơn tố cáo thuộc thẩm quyền; qua giải quyết khiếu nại, tố cáo đã kiến nghị thu hồi về cho nhà nước hơn 500 triệu đồng, trả lại cho công dân 375 triệu đồng và 100m2 đất... Việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh thời gian qua bảo đảm đúng quy định pháp luật, các đơn thư được xem xét thấu tình đạt lý, nhiều vụ việc xảy ra được giải quyết ngay từ cơ sở; đã hạn chế được việc xảy ra những điểm “nóng” về khiếu kiện phức tạp, đơn thư vượt cấp giảm, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Tuy nhiên, trong thực tế công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thời gian qua vẫn còn một số hạn chế như: tình trạng khiếu kiện kéo dài, vượt cấp vẫn còn diễn ra; đơn thư khiếu nại, tố cáo ở một số cơ sở có chiều hướng gia tăng, gây ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương. Nguyên nhân, do một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa thật sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; chưa đi sâu nắm bắt, tìm hiểu nguyên nhân, nguồn gốc và giải quyết triệt để vấn đề khi mới phát sinh, chưa thật sự làm tròn chức trách, nhiệm vụ trong giải quyết khiếu nại, tố cáo; thiếu kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở đối với đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; một số vụ việc giải quyết còn thiếu tính thuyết phục, chưa tạo được sự đồng thuận của công dân; công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức; một số đối tượng lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo, lợi dụng dân chủ, lợi ích cá nhân cố tình khiếu nại, tố cáo kéo dài làm ảnh hưởng đến trật tự xã hội...
Nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong thời gian tới, các cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chính quyền các cấp xác định thực hiện tốt một số nội dung sau:
Một là, tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 35 của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo” và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh trong đó có Chỉ thị số 16 ngày 18-11-2016 của UBND tỉnh về tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong việc giải quyết khiếu nại hành chính và tham gia tố tụng hành chính; đặc biệt là phát huy vai trò, trách nhiệm quản lý, điều hành của cấp uỷ, chính quyền trong chỉ đạo, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo.
Hai là, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để người dân hiểu rõ, chấp hành đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là các chính sách pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân như: Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật tiếp công dân... gắn với đẩy mạnh làm tốt công tác hoà giải ở cơ sở, trong đó đặc biệt chú trọng làm tốt công tác hoà giải tại cơ sở khi có tranh chấp mâu thuẫn phát sinh trong nội bộ nhân dân.
Ba là, thực hiện tốt công tác tiếp công dân, xử lý đơn và giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền; bảo đảm đúng trình tự, thủ tục và thời gian quy định của pháp luật; tăng cường tổ chức đối thoại và tái đối thoại với công dân khiếu nại, tố cáo ngay từ cơ sở, hạn chế công dân khiếu nại vượt cấp.
Bốn là, tiếp tục củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng hệ thống phần mềm quản lý thông tin thống nhất về khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn tỉnh, tránh mâu thuẫn, chồng chéo trong quá trình thụ lý, giải quyết.
Năm là, thực hiện tốt việc thanh tra, kiểm tra, giám sát trong công tác tiếp công dân, giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo; kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót, xử lý nghiêm các sai phạm; đồng thời thực hiện tốt công tác sơ kết, tổng kết, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Ngô Hữu Tường
Văn phòng HĐND tỉnh Lào Cai