Công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh với vai trò là cơ quan chuyên trách bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn phường đã triển khai đồng bộ các lực lượng, phương tiện, biện pháp và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận: rà soát, lập danh sách, tra cứu thông tin đối với hơn 1.856 nhân sự (102 nhân sự ứng cử HĐND cấp thành phố; 1.754 nhân sự ứng cử HĐND cấp xã, phường) và hơn 3.000 thân nhân của nhân sự tham gia ứng cử đại biểu HĐND các cấp; hơn 2.000 nhân sự phục vụ cuộc bầu cử (1); bảo đảm kiên quyết không để các phần tử cơ hội chính trị, bất mãn, phản động, phần tử xấu lọt vào nội bộ hoặc lợi dụng chống phá, đồng thời với cương vị là Tiểu ban an ninh trật tự cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp đã tham mưu cho UBND phường xây dựng các kế hoạch tuần tra bảo đảm an ninh trật tự dịp diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Tết Nguyên đán và phòng, chống dịch Covid-19 trên địa bàn; kế hoạch bảo đảm an ninh trật tự; kế hoạch phân công lực lượng bảo đảm an ninh trật tự cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và bầu cử HĐND các cấp; kế hoạch phân công lực lượng tuần tra và bảo vệ hòm phiếu bảo đảm an ninh, an toàn trước, trong và sau cuộc bầu cử (2). Chỉ tính riêng trong tháng 11-2021, tội phạm về trật tự xã hội xảy ra 170 vụ, giảm 20,2% (170/213 vụ) so với cùng kỳ năm 2020)... Qua đó, đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn nhiều đối tượng có hoạt động liên quan tới an ninh quốc gia, xử lý nhiều trường hợp vi phạm các quy định về bảo đảm an ninh trật tự, góp phần quan trọng trong việc bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn phường. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, chất lượng công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh còn tồn tại một số hạn chế, bất cập, như: Công tác phối hợp giữa cơ quan, đơn vị có liên quan đôi khi còn chưa chặt chẽ, thiếu thống nhất; việc triển khai lực lượng, phương tiện, biện pháp nắm tình hình trong nhiều tình huống cụ thể còn thiếu đồng bộ, chưa kịp thời; một số cán bộ, chiến sĩ trong một số trường hợp cụ thể còn chưa đáp ứng được yêu cầu công tác. Trong thời gian tới, tình hình an ninh trật tự tiếp tục có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường; quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 làm nảy sinh những vấn đề phức tạp về an ninh trật tự trên địa bàn.
Để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế trong quá trình hoạt động của công an phường ở TP. Hạ Long cần thực hiện tốt một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, chỉ huy và đội ngũ cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò và yêu cầu nâng cao chất lượng của công an phường ở TP. Hạ Long hiện nay
Công an phường là đơn vị gần người dân nhất, có khả năng nắm bắt tình hình sát nhất và cũng thường là lực lượng đầu tiên tiếp nhận, nắm bắt, xử lý ban đầu các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự xảy ra ở địa phương. Đồng thời, là đầu mối quan trọng liên kết giữa người dân với cấp ủy, chính quyền địa phương; là đội ngũ tham mưu và trực tiếp triển khai, phổ biến mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nói chung và về an ninh trật tự để người dân nắm bắt, thực hiện. Do vậy, cần phải quán triệt, nắm vững, vận dụng sáng tạo các quan điểm, đường lối của Đảng và nghị quyết cấp uỷ đảng, đồng thời phải thường xuyên báo cáo và tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của công an cấp trên, của cấp uỷ, chính quyền địa phương trong việc thực hiện kế hoạch công tác bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn, trong vấn đề quản lý đảng viên, trong việc xây dựng quy hoạch và bổ nhiệm cán bộ.
Công an phường cần tham mưu cho Đảng ủy Công an thành phố, Đảng ủy, UBND phường ban hành các chủ trương, đường lối bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn. Phấn đấu xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng ở cơ sở, phát huy nguyên tắc tập trung dân chủ, xây dựng đội ngũ đảng viên có đầy đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ nghiệp vụ, chuyên môn, đảm nhiệm tốt những vị trí quan trọng đáp ứng yêu cầu trong tình hình hiện nay. Đồng thời, tăng cường công tác xây dựng Đảng, giáo dục, quản lý, kiểm tra hoạt động của các tổ chức đảng, của đảng viên và chăm lo công tác quy hoạch, đào tạo, tuyển chọn, bố trí, sử dụng đúng cán bộ.
Cấp ủy, lãnh đạo công an phường cần tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, kiểm tra, chấn chỉnh tư thế, tác phong cán bộ, chiến sỹ, việc chấp hành và thực hiện các quy chế, quy trình công tác, điều lệnh công an nhân dân; tổ chức các cuộc đối thoại dân chủ, trợ cấp cho cán bộ, chiến sỹ có hoàn cảnh khó khăn… thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng cán bộ, chiến sỹ trong toàn lực lượng cơ bản ổn định, yên tâm công tác, có trách nhiệm với công việc, khắc phục khó khăn, chủ động và nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Phổ biến, quán triệt và thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"; Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh"; Hướng dẫn số 11-HD/ĐUCA(X11) ngày 9-6-2017 của Đảng ủy Công an Trung ương về thực hiện một số việc cần làm ngay trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Bên cạnh đó, cần phải xây dựng các kế hoạch, các cuộc vận động, phong trào thi đua thiết thực gắn với việc thực hiện nhiệm vụ của các tổ chức Đảng trong Công an TP. Hạ Long.
Đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tạo động lực cho đảng viên, cán bộ, chiến sĩ tiếp tục phấn đấu, vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Xây dựng và triển khai kế hoạch sinh hoạt chính trị, công tác tuyên truyền thực hiện cuộc vận động "Xây dựng phong cách người Công an nhân dân (CAND) bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ"; chú trọng công tác thi đua, khen thưởng, bảo đảm yêu cầu "kịp thời, công khai, dân chủ, minh bạch, công bằng, đúng tiêu chuẩn, đúng đối tượng, đúng thành tích", đồng thời chú trọng xây dựng, bồi dưỡng, biểu dương gương điển hình tiên tiến trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Phát huy vai trò nêu gương của cấp ủy, cán bộ, lãnh đạo chỉ huy, thật sự là người gương mẫu, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, gần gũi, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng chính đáng và kịp thời giúp đỡ cán bộ, chiến sỹ. Quản lý chặt chẽ cán bộ, chiến sỹ trong quá trình công tác, sinh hoạt và các mối quan hệ xã hội; kịp thời phát hiện các trường hợp có biểu hiện thiếu tinh thần trách nhiệm, tham gia tệ nạn xã hội, vi phạm quy trình, chế độ công tác để có biện pháp uốn nắn, chấn chỉnh, xử lý theo quy định…
Hai là, kiện toàn tổ chức bộ máy, xây dựng và hoàn thiện quy chế làm việc của công an phường ở TP. Hạ Long.
Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị về "Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả", Nghị định số 01/NĐ-CP của Chính phủ quy định "Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an", Đề án 106/BCA của Bộ Công an về "Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả". Luật CAND năm 2018 đã quy định tổ chức, hoạt động của CAND phải được tổ chức tập trung, thống nhất, chuyên sâu, tinh gọn và theo cấp hành chính từ Trung ương đến cơ sở. Việc sắp xếp tinh gọn ở công an phường cần đòi hỏi nâng cao chất lượng ở cả hai yếu tố: tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ, chiến sĩ; bộ máy không cồng kềnh và số lượng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ được bảo đảm, coi trọng chất lượng hơn số lượng. Mô hình và quy mô tổ chức bộ máy phải phù hợp với tính chất, đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của công an phường, với phương châm một cơ quan thực hiện nhiều việc và một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính. Đồng thời, hợp nhất các cơ quan tương đồng về chức năng, nhiệm vụ; các đơn vị không rõ nhiệm vụ, đối tượng công tác hoặc có chức năng, nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau mà trong quá trình hoạt động bắt buộc phải có cơ chế phối hợp giữa các cơ quan với nhau.
Việc sắp xếp, tổ chức bộ máy cơ quan công an phường nhằm định hướng rõ chức năng, nhiệm vụ chính của các cơ quan là thực hiện nghiên cứu, tham mưu chiến lược, đề xuất, hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật về bảo vệ an ninh, trật tự; chỉ đạo, hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm có tổ chức, tội phạm công nghệ cao, tội phạm tham nhũng, tội phạm có tính chất quốc tế và các vụ án hình sự lớn, liên quan đến nhiều địa phương… Đồng thời, giải quyết tốt mối quan hệ phối hợp giữa công an phường với các lực lượng trong ngành trên địa bàn TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh và các địa phương có liên quan. Trong quá trình phối hợp, cần xây dựng quy chế phối hợp cụ thể, quy định rõ nội dung, hình thức, cơ chế phối hợp trong bảo đảm an ninh trật tự (ANTT) trên địa bàn phường, trong đó xác định công an phường là đơn vị chủ trì bảo đảm ANTT trên địa bàn phường. Đồng thời, quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, tăng cường trách nhiệm của từng lực lượng liên quan. Công tác phối hợp phải được thực hiện triệt để, sâu rộng và thường xuyên, đồng thời phải đặt dưới sự lãnh đạo của đảng ủy, UBND phường, cũng như Đảng ủy, Ban Chỉ huy Công an TP. Hạ Long.
Ba là, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, đạo đức, tác phong công tác cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ công an phường ở TP. Hạ Long
Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ công an phường đủ phẩm chất, năng lực thực hiện nhiệm vụ. Trong đó, cần tập trung triển khai kế hoạch của Bộ về cơ cấu lại đội ngũ cán bộ theo Quy định số 02-QĐi/ĐUCA ngày 22-8-2019 của Đảng ủy Công an Trung ương về khung tiêu chuẩn, tiêu chí bố trí cán bộ ở bốn cấp Công an và Kế hoạch số 376/KH-BCA-X01 ngày 1-11-2019 của Bộ Công an về cơ cấu lại đội ngũ cán bộ ở các cấp công an, với hướng tăng cường về cơ sở, đơn vị trực tiếp chiến đấu. Đồng thời, nghiên cứu mở rộng việc áp dụng mô hình chuyên viên, vì mô hình này có nhiều ưu điểm giúp bộ máy tinh gọn hơn. Theo đó, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng tổ chức được quy định rõ ràng, khoa học, cần hoàn thiện các thông tư, quy định về chức danh CAND theo hướng quy định rõ hơn tiêu chuẩn chức trách cán bộ và nhiệm vụ cụ thể của từng chức danh.
Bên cạnh đó, cần tập trung công tác đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng nâng cao năng lực, phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ. Đặc biệt, tập trung đào tạo cán bộ có trình độ cao, năng lực toàn diện, có tư duy chiến lược; tinh thông nghiệp vụ, có tác phong chuyên nghiệp; khả năng làm chủ và sử dụng thành thạo các phương tiện, khoa học - kỹ thuật hiện đại vào trong thực tiễn công tác, chiến đấu theo phương châm "giỏi một việc, biết nhiều việc" nhằm nâng cao trình độ về mọi mặt, năng lực, kinh nghiệm lãnh đạo chỉ huy và tinh thần trách nhiệm cho đội ngũ chỉ huy công an phường. Đội ngũ chỉ huy công an phường là hạt nhân quan trọng, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và xây dựng đơn vị công an phường vững mạnh về mọi mặt, thực hiện tốt công tác bảo đảm ANTT trên địa bàn phường; đồng thời là nguồn cán bộ quy hoạch (cấp công an quận, huyện, phòng) có chất lượng, đã trải qua thực tiễn chiến đấu tại cơ sở, có kinh nghiệm trong giải quyết các vấn đề phức tạp về ANTT tại cơ sở, do vậy nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo cho đội ngũ chỉ huy là yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng, khách quan.
Bốn là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và hướng dẫn của cấp ủy, chỉ huy cấp trên; thường xuyên sơ kết, tổng kết việc nâng cao chất lượng công an phường ở TP. Hạ Long.
Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát là một trong những hoạt động quan trọng trong công tác xây dựng lực lượng CAND. Nội dung này được luật hóa bằng những quy định, quy trình, quy chế hoạt động bảo đảm thống nhất với hệ thống pháp luật Việt Nam, phù hợp với tính đặc thù nghiệp vụ của lực lượng CAND. Thanh tra, kiểm tra, giám sát là biện pháp bảo đảm sự chấp hành nghiêm kỷ luật, kỷ cương, điều lệnh CAND, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm cán bộ, chiến sĩ trong công tác; để phát hiện và nhân rộng những điển hình tiên tiến; để chủ động phòng ngừa, phát hiện, xử lý kịp thời những sai phạm của cán bộ, chiến sĩ; kiểm soát quyền hành pháp, bảo đảm quyền con người, quyền công dân; bảo đảm cho sự thống nhất, có trật tự nhằm bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý. Đồng thời, còn giúp cơ quan chức năng kịp thời phát hiện sơ hở, thiếu sót hoặc những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn chưa được điều chỉnh trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp luật để chủ động tham mưu với cấp có thẩm quyền có biện pháp khắc phục, xử lý; giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân hiểu đúng, từ đó thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật.
Thực tiễn đã chứng minh, những sai phạm của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh nếu không được phát hiện, uốn nắn kịp thời sẽ tạo cơ hội cho những sai lầm tiếp theo lớn hơn, vi phạm sâu hơn làm mất niềm tin của nhân dân, ảnh hưởng tới hình ảnh, uy tín của lực lượng CAND, nhiều trường hợp phải xử lý kỷ luật bằng nhiều hình thức khác nhau. Vì vậy, công tác thanh tra, kiểm tra giám sát hoạt động của cán bộ, chiến sĩ công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh phải được tiến hành thường xuyên, liên tục nhằm thực hiện nguyên tắc "chủ động phòng ngừa" là chính; không chờ tới khi cán bộ, chiến sĩ vi phạm mới tiến hành các hoạt động thanh tra, kiểm tra để xử lý. Đồng thời, phải tiếp tục thực hiện có hiệu quả phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng" theo tinh thần của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thông qua việc hoàn thiện cơ chế để nhân dân có điều kiện tham gia, xây dựng và giám sát, kiểm tra hoạt động của đội ngũ công an phường.
Năm là, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện cho công an phường ở TP. Hạ Long đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.
Cơ sở vật chất, phương tiện và các điều kiện khác bảo đảm cho công tác, chiến đấu có ý nghĩa rất quan trọng đối với khả năng hoàn thành nhiệm vụ của công an cấp phường nói chung và công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh nói riêng. Sức chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ, sự vận hành trơn tru của tổ chức bộ máy, hiệu quả của các mặt công tác khác chỉ có thể phát huy một cách tối đa khi các điều kiện bảo đảm được đáp ứng phù hợp, đầy đủ, đồng bộ, hiện đại. Thời gian qua, thực hiện chủ trương tăng cường cho công an cấp cơ sở và lực lượng trực tiếp chiến đấu, công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã được quan tâm đầu tư ngân sách, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác, chiến đấu. Tuy nhiên, do phụ thuộc vào điều kiện phát triển kinh tế của đất nước, địa phương, nguồn ngân sách của Bộ Công an còn khó khăn, nên mức độ đầu tư chưa theo kịp với xu hướng phát triển của tình hình thực tiễn. Vì vậy, thời gian tới việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và các điều kiện khác bảo đảm cho công an phường ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh cần tập trung vào một số nhiệm vụ chính sau:
Tiến hành rà soát lại các nội dung liên quan đến nhiệm vụ đầu tư ngân sách, cơ sở vật chất, trang thiết bị theo Nghị định số 18/2013/NĐ-CP ngày 21-2-2013 quy định về tiêu chuẩn vật chất hậu cần đối với sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ đang phục vụ trong lực lượng CAND; các đề án, dự án đầu tư cho công an phường đã được Chính phủ, Bộ Công an phê duyệt. Trên cơ sở đó đánh giá tổng thể những vấn đề đã được đầu tư trang bị; những gì chưa được đầu tư trang bị; mức độ đáp ứng nhu cầu công tác, chiến đấu của các trang thiết bị, phương tiện, cơ sở vật chất đã được trang bị. Đồng thời, tham mưu với cấp có thẩm quyền để kịp thời có chủ trương, biện pháp nhằm tăng cường triệt để cho công an cấp cơ sở, tránh tình trạng nửa vời hoặc đầu tư không đúng đối tượng.
-------------------
(1), (2). Công an TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh (2020), Báo cáo tổng kết công tác năm 2020 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2021.
Vũ Long Hoàng
Công an huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh